Bağırsağımızda yaşayan bizi hastalıklardan koruyan sadık dostlarımız olan yüz trilyona yakın bakteri vardır. Kalın bağırsakta ince bağırsağa oranla daha fazla yer alırlar. Besinlerin bağırsak geçişi sırasında görev yapan bu bakteriler; vücuda zararlı olabilecek maddeleri parçalar ve etkisiz hale getirir. Bağışıklığın artmasını sağlamak, kolesterolü düşürmek, şeker dengesini sağlamak, sindirimi kolaylaştırmak gibi önemli noktalarda görev yaparlar. 
Probiyotik kelimesi Yunancada ‘yaşam için’ anlamına gelen bir kelimedir. Probiyotikler yeterli miktarda tüketildiği zaman, tüketen kişinin bağırsağında mikroorganizma dengesini iyileştiren, kişinin sağlığı üzerinde yararlı etkiler gösteren canlı mikroorganizmalar olarak tanımlanmıştır.
Bir besinin probiyotik olabilmesi için çeşitli özelliklere sahip olabilmesi gereklidir. Öncelikle güvenilir olmalıdır, tüketildiğinde yan etki oluşturmaması gerekir, barsak hücrelerine tutunabilmeli ve bağırsaklarda çoğalabilmelidir, ağız yoluyla alındığında etkili olabilmeli ve bunun için mide koşulları karşısında direnç göstererek canlılığını kaybetmeden aktivitesini koruyabilmelidir.
Probiyotikler, zararlı bakterilerin sayılarını azaltır, sindirim sistemini uyaran enzimleri üretir ve zehirli maddelerin üretimini azaltır. Ayrıca bağırsak duvar fonksiyonlarını iyileştirir, antikor düzeyi ve savunma hücrelerinin aktivitesini arttırarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
Prebiyotikler; ince barsakta parçalanmayan doğal ve yapay karbonhidratlardır. Bağırsaktaki bakterilerin gelişimini ve aktivitesini arttırarak insan sağlığını olumlu yönde etkileyen besin öğeleridir. Prebiyotikler bağırsaktaki iyi bakteriler tarafından kullanılır ve bağırsak bakteri dengesinin iyi yönde değişmesine katkıda bulunur. 
Sinbiyotikler; probiyotikleri ve prebiyotikleri birlikte içeren besinlerdir. Sinbiyotiklerantimikrobiyaletkildir, enfeksiyonlara karşı korur. Anti-karsinojenik ve bağışıklık sistemi düzenleyici görevleri vardır. Ayrıca ishal engelleyici, alerji önleyici, kolesterol düşürücü, kan şekeri düşürücü etkileri de gösterilmiştir. Osteoporoza karşı olumlu etkisi de birçok çalışmada belirtilmiştir. 
Klinik pratikte bu besin bileşenleri; ishal, ülseratif kolit, crohn hastalığı, gastrit gibi sindirim sistemi hastalıkları başta olmak üzere birçok hastalıkta kullanılmaktadır. 
Probiyotikler içeren besinler arasında peynir, elma sirkesi, tarhana, fermente yoğurtlar, ayran, peynir, salatalık ve lahana turşusu, çiğ sucuk, kefir, ekmek, boza, bitter çikolata, şalgam yer alır. 
Zengin prebiyotik kaynakları arasında ise pırasa, yer elması, bamya, enginar, kereviz, domates, soğan, sarımsak, hindiba, kuşkonmaz, fasulye, mercimek, bezelye, nohut, yulaf, karabuğday, arpa, kepekli pirinç, ceviz, badem, fındık, keten tohumu, zeytin, muz, üzüm, çilek, elma sayılabilir.
Probiyotikleretkilerini hemen göstermezler, en az 2 hafta düzenli kullanılmalıdır. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerin probiyotik tüketimi tehlikeli sonuçlara yol açabilir, uzmana danışılarak tüketilmesi gereklidir. 
Metal maddeler probiyotiklerin etkisini azaltır, temas etmemesi gereklidir. 
Antibiyotikler ile probiyotiklereş zamanlı kullanılmamalıdır, aralarında en az 2 saat olmalıdır.
Sağlıklı yaşam için beslenme düzeninde doğal probiyotiklere, prebiyotiklere ve sinbiyotiklere yer verilmesi gereklidir, tedavi amaçlı kullanımda mutlaka sağlık profesyonellerine danışılması önerilmektedir.
Sağlıcakla kalın…
Kaynaklar
·    Liong, M. T. andShah, N. P. (2005). Optimization of cholestrolremovalbyprobiotics in the presence prebioticsbyusing a responsesurfacemethod. AppliedandEnvıronmentalMicrobiology. 71(4): 1745-1753.
·    Özden, A. (2005). Gastrointestinal Sistem ve Probiyotik-Prebiyotik-Sinbiyotik. Güncel Gastroenteroloji. 9(3): 124-133.
·    Zubillaga M, Weill R, Postaire E, Goldman C, CaroR, Boccio J. (2001). Effects of probioticsandfunctionalfoodsandtheirusein differentdiseases. NutrRes21(3): 569