Likopen, sebze ve meyvelerde bulunan karoten ailesinde yer alan bir pigmenttir ve kırmızı renkten sorumludur. İnsan vücudu likopen sentezleyemez, besinler ile alınması gereklidir.
Likopen pigmenti; Karpuz ve domateste yoğun olarak bulunur, ancak likopenin büyük bir kısmının (%85’i) domates ve domates ürünlerinde bulunduğu bildirilmiştir.
Domates ve Domates ürünlerinde yer alan likopenin tüketiminin çeşitli kanser türlerine karşı koruyucu etkilerine yönelik çok sayıda klinik çalışma yapılmıştır. Bu koruyucu etkilerine yönelik iki teori vardır. Birincisi; çeşitli moleküler mekanizmalar aracılığı ile kanser hücrelerinin çoğalmasını engellediği, ikinci ise antioksidan rolü ile kanser oluşumunu engellediğidir. 
Günlük beslenme düzeninde yüksek miktarda (6.5 mg/gün veya daha fazla) likopen alan erkeklerde, daha az likopen alanlara göre prostat kanseri riskinin %21 azaldığı gösterilmiştir. Haftada 10 veya daha fazla domates veya domates ürünü olan gıda alan kişilerde, haftada ortalama 1.5 kez alanlara oranla prostat kanseri riskinin %35 azaldğı da rapor edilmiştir.
Zararlı olan LDL kolesterolün oksidasyonunu engelleyerek ateroskleroz oluşumunu baskılar; böylelikle koroner kalp hastalıklarından korunmayı sağlar. 
Meme kanserinin sık görüldüğü fare türlerinde yapılan bir çalışmada ise, diyetle düzenli likopen alımının meme kanseri başlangıcını geciktirdiği ve gelişimini de yavaşlattığı gösterilmiştir.
Önemli teorilerden biri likopenin antioksidan etkisidir. Likopen DNA hasarı ve kanserin sebebi olduğu serbest oksijen radikalleri için avcı gibi çalışır. Likopenin koruyucu etkisi prostat, akciğer ve mide kanserleri üzerinde gösterilmiştir. Ayrıca pankreas, kolon, rektum, yemek borusu, ağız boşluğu, meme ve rahim kanserleriyle ilgili koruyucu etkisi de çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir.
Serbest radikallerin avcısı olan likopen; özellikle sigara, egzoz gazı ve ozon gazlarına bağlı olarak gelişen yoğun serbest radikallerin saldırılarından akciğer dokusunu koruduğuna dair çeşitli kanıtlar vardır. Ayrıca domates kökenli gıdalar ultraviyole ışınların sebep olduğu günneş yanıklarına karşı büyük koruma sağladığı da gösterilmiştir.
Vücuttaki likopen düzeyini, besinlerle likopen alımı dışında, cinsiyet, sigara içme durumu, alkol tüketimi, kolesterol düzeyi, Vücut Kitle İndeksi (VKI), mevsim gibi pek çok farklı durum da belirlemektedir.
Likopenin etkileşim özellikleri tam olarak anlaşılmadan kanseri önlemek amacıyla ilaç olarak kullanılmasını tavsiye etmek için yeterli veri henüz bulunmamaktadır. Kapsamlı çalışmalar devam etmektedir. 
Osmaneli’nin dünya markası olan karpuz, domates ve ürünlerinin tüketiminin önemi ve çeşitli hastalıklara karşı koruyuculuğu bilimsel kanıtlar eşliğinde siz değerli okuyucularımıza sunulmuştur. 
Sağlıklı, huzurlu günler dilerim… 
Kaynaklar
Hopancı Bıçaklı D, Uslu R. Likopen ve Kanser. Türk Onkoloji Dergisi. 2012;27(2):93-97.
Agarwal S, Rao AV. Tomato lycopene and its role in human health and chronic diseases. CMAJ 2000;163(6):739-44.
HeberD,LuQY.Overviewofmechanismsofactionof lycopene. Exp Biol Med (Maywood). 2002;227(10):920- 3.