DİDEM UÇAK

DİDEM UÇAK

KANSER, PSİKOLOJİ VE PSİKOLOJİK DESTEK

A+A-

Kanser hastalarının psikolojik  destek almaları kişilerin tedavini sürecini kolaylaştırdığı gibi hayatta kalmaları açısından da önemli rol oynar. Aslında hepimiz kanser sözünün adını duyar duymaz ürküyoruz. Kanser tanısını alan kişiler bu hastalığın haberını almakla birlikte hem ürkmekte hemdebelkide çoğu zaman bu hastalığı etraftan gizleye gizleye yaşamaya çalışmaktadırlar. Kanser kişilerin sosyal, iş, aile, eğitim yaşamını olumsuz yönde etkılemektedır. Bu sebeple kanser tanısı alan kişilerin  ailesi, sosyal cevresi, doktoru, uzman psikoloğu yada psikiyatrı tarafından alacağı destek cokonemlı rol oynar. Hastalıklar için yapılacak tüm destek içeren paylaşımlar (aile, sosyal cevre,doktor,uzman psikolog ve psikiyatr) psikolojik stresi azaltır. Aksine kişinin başa çıkamadığı zorlanmaları, çatışmaları, stresi, çaresizlik duygusu, travmaları kişinin mevcut kanser sürecini daha çok hızlandırmaktadır.

Kişi kanser tanısını ilk aldığında yani bu söze şahit olduğunda ilk adımda ‘’şok’’ durumu yaşar. Şok süreci kişinin donukluk aşamasıdır. Kişinin yaşadığı olaya inanmama durumudur ve inkar etme sürecidir. Daha sonra kişi ilerleyen vakitlerde ‘’kızgınlık ve düşmanlık’’ duyguları yaşar. En yoğun verilen tepkilerden biride bu kızgınlık ve düşmanlık aşamasıdır. Kişi aslında kanser hastalığına karsı bırofke duyuyordur fakat bunu , buofkesını etrafa (doktoruna, ailesine, sosyal çevresine) yansıtır. Daha sonra kişi hastalığı ile ilgili genel anlamda bir ‘’anksiyete’’(endişe) yaşar. Kişi bu endişeyi yaşarken uyku problemleri, kompulsif(tekrarlayıcı) davranışlar, konsantrasyon sorunu yaşar ve kişide ardından ‘’suçluluk’’ tepkileri başlar. Suçluluk sürecinde kişi bu hastalıktan dolayı ya etrafını suçlarya da kendini suçlar; ’’neden ben?’’, ‘’niçin diğerleri değilde ben kanser oldum’’?, ya da ‘’bir kabahat mı işledim de kanserle cezalandırıldım’’ gibi kişinin kendini suçlama aşaması başlar. Daha sonra hastalar ‘’içe çekilirler’’. Bu içe çekilme sürecinde ise kişi hastalığını kabul etmiştir. İçe çekilmeden sonra kişinin hastalığına ‘’uyum’’ süreci başlar. Beklentimiz olan şey tabiikide kişinin uyum sürecine girebilmesidir. Eger kişi uyum sürecine girmezse bu durum içe çekilmeden sonra depresyona, bağımlılıklara ve psikoza doğru gidebiliyor.

Yaklaşım ve Tedavi

Hastaya ,sosyal çevresinin ve ailesinin desteği sürekli olmalıdır. Kişiye yaşadığı bu hastalıktan dolayı destek  ve ziyaretler sadece belli bir süre olmamalı. Çünkü kişiye bir süre ilgi gösterip daha sonra bu ilgiyi çekince kişi kendini kötü ve yalnız hissedecektir. Yakınlarının hastaya her zaman’’ biz senin yanındayız’’ güvenini vermelidirler. Hastaya umut mesajları içeren ifadeler kullanılmalıdır. Hastaya sempatik ve anlayışlı davranılmalıdır. Bununla birlikte kişiye hasta olduğunu hissettirmemek gerek. Mesela ‘’vah vah napcazşimdi’’,’’başımıza gelenlere bak’’ gibi sözler olmamalı. Hastaya yaşadığı kanser hastalığı sebebiyle hastanın hayatta çok aktif olması için tüm yük ve sorumlulukları ona vermek hatalı bir davranış iken hastaya şimdi o hasta zaten diyip hiçbir görev ve sorumluluk vermemek te hatalı bir davranıştır.

Tedavide ise bilişsel terapinin önemi büyüktür. Bilişsel terapi hem yapılandırılmış bir terapi çeşidi olmakla birlikte kısa süreli bir terapi şeklidir. Bununla birlikte kişinin sosyal destek iletişimini güçlendirmek için seanslarda çalışılmalar yapılır. Ya da grup terapinin önemide kanser hastaları için önemli derecede etkılıdır.

Unutmayalım ki ;kanserhaberınıbır anda alırız ama o kanser bir anda olmamıştır, yavaş yavaş bedene dağılmıştır. Kanserle karşılaşma durumumuz ne şekilde olursa olsun o haberle karşılaşıncaya kadar SAGLIĞIMIZI İHMAL ETME HAKKIMIZ YOKTUR. Ben işin psikolojik destek tarafını çalışan bir uzman psikologta olsam lütfen öncesindekendi fizyolojik sağlık durumlarımızı korumak ve kolllamakıcın hiç ihtiyacımız olmasa bile doktorlarımıza belli aralıklarla kontrollerımızı yaptıralım. Kişilerin kendini koruması ve kollaması öncelikle kendı elindedir.Herşeyideğiştircek olan işin büyük tarafı da aslında SENSİN.

Ayrıntılı bilgi için tıklayın...

http://www.didemucak.com.tr/tr  

Bu yazı toplam 3138 defa okunmuştur.
Önceki ve Sonraki Yazılar

YAZIYA YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.